|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
خلق سلول‌هاي بنيادي بدون نابودي جنين امكان‌پذير شد |
|
03/06/1385 |
محققان مي‌گويند موفق به ايجاد مجموعه سلول‌هاي بنيادي جنيني شده‌اند بي‌آن‌كه «جنين» را نابود كنند.
به‌گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، به‌نقل از پايگاه اينترنتي بي. بي. سي.، گروهي از دانشمندان امريكايي در مجله‌ي «نيچر» (Nature) گزارش دادند اين مجموعه‌هاي پايدار (Stem Cell Lines) را با استخراج سلول‌هاي منفرد از جنين ايجاد كرده‌اند، فرايندي كه جنين را كاملاً سالم مي‌گذارد.
درحال حاضر، رشد اين‌گونه سلول‌هاي بنيادي به‌نابودي جنين منجر مي‌شود.
دانشمندان معتقدند كه ممكن است سلول‌هاي بنيادي در آينده به معالجه‌ي طيفي از بيماري‌ها مانند: «آلزايمر» يا «پاركينسون» يا حتي «ترميم جراحت‌هاي وارده به نخاع» كمك كنند.
اكنون «پروفسور رابرت لانزا» مدير امور پزشكي شركت «تكنولوژي پيشرفته‌ي سلولي» در ماساچوست آمريكا و نويسنده‌ي اصلي مقاله‌ي مذكور در مجله‌ي «نيچر» (Nature)، مي‌گويد: «ما براي نخستين بار نشان داده‌ايم مي‌توان سلول‌هاي بنيادي جنيني را بدون نابود كردن جنين به‌وجود آورد».
پژوهشگران سلول‌هاي منفرد را از جنين‌هاي انساني كه با شيوه‌ي آي. وي. اف. (تركيب تخمك و اسپرم در آزمايشگاه) پديد آمده بودند، خارج كردند.
اين كار با همان شيوه‌ي به‌كار گرفته شده در «پي. جي. دي.» (Genetic Diagnosis Pre-Implantation) انجام شد. در اين شيوه، سلول از جنين خارج مي‌شود تا براي كشف اختلالات ژنتيكي آزمايش شود.
اين فرايند به‌گفته‌ي محققان، «جنين» را دست‌نخورده باقي مي‌گذارد و به اين‌ترتيب جنين مي‌تواند به‌رشد خود ادامه دهد.
پژوهشگران با كمك شانزده جنين، دو مجموعه‌ي پايدار از سلول‌هاي بنيادي پديد آوردند كه به‌گفته‌ي «دكتر لانزا» از نظر ژنتيكي طبيعي هستند و مي‌توانند به هرنوع سلولي در بدن تبديل شوند.
اگر ساير محققان اين تحقيق را با موفقيت تكرار كنند به اين‌معني خواهد بود كه مجموعه‌ي سلول‌هاي بنيادي بيش‌تري دردسترس محققان قرار خواهد گرفت.
انتخاب عكس از سايت «سرويس خبري ژنتيك و بيوتكنولوژي ايران» به‌نشاني ذيل:
http://genetics.persianblog.com/
|
|
|
|
|
|
دوم شهريور، سالروز تولد «آلبرت كلود» سلول‌شناس بلژيكي امريكايي است |
|
02/06/1385 |
بيست و چهارم آگوست، سالروز تولد «آلبرت كلود» سلول‌شناس بلژيكي امريكايي در سال ۱۸۹۸ است.
وي در سال ۱۹۷۴ ميلادي به‌همراه شاگردش «جرج پالاد» و محقق ديگري به نام «كريستين ددوو» به‌دليل «تشريح ساختمان و عملكرد ارگانل‌ها» در زيست‌شناسي سلول، برنده‌ي جايزه‌ي نوبل پزشكي و فيزيولوژي شد.
سلول، واحد ساختماني موجودات زنده و كوچك‌ترين واحدي است كه مي‌تواند به‌تنهايي زندگي كند. درون سلول، ساختارهاي بسيار كوچكي به‌نام «ارگانل» (Organelle) وجود دارد كه هركدام وظيفه‌ي مشخصي دارند.
بزرگ‌ترين ارگانل، «هسته‌ي سلول» است كه مركز كنترل و هدايت تمام فعاليت‌هاي سلول است.
ساختارهاي سوسيسي شكل كه «ميتوكندري» (Mitchondria) ناميده مي‌شوند محل اصلي سوخت و ساز غذا و توليد انرژي هستند. در موجودات پيچيده‌ي پرسلولي، هر سلول وظيفه مشخصي دارد و بعضي از آن‌ها داراي ساختارهايي هستند كه ديگران فاقد آن هستند.
بعضي از آن‌ها عبارتند از:
«واكوئل» كه مواد دفعي را از سلول خارج مي‌كند. «دستگاه گلژي» و «شبكه‌ي آندوپلاسمي» كه سيستم انتقال مواد غذايي هستند و «ريبوزوم» كه موادي روي آن نشسته و دستور توليد پروتئين را مي‌دهد.
|
|
|
|
|
|
شناخت مكانيسم مبارزه‌ي باكتري‌ها با يكديگر راهي براي توليد آنتي‌بيوتيك‌هاي مؤثرتر |
|
01/06/1385 |
دانشمندان «دانشگاه يورک» در پي يافتن آنتي‌بيوتيک‌هاي هوشمندتر به يافته‌هاي مفيدي دست يافته‌اند.
به‌گزارش روزنامه‌ي جام جم به‌نقل از «ساينس ديلي» يک گروه تحقيقاتي در دپارتمان زيست‌شناسي دانشگاه يورک موفق به شناخت چگونگي استفاده‌ي باکتري‌ها از پروتئين‌ها براي انجام نوعي جنگ و ستيز بيولوژيك شده‌اند.
باکتري‌هايي مانند: «اشريشيا کلي» در صورت کمبود منابع غذايي با استفاده از آنتي‌بيوتيک‌هايي به‌نام «کلي‌سين» که يک «توکسين» قوي است يکديگر را از بين مي‌برند.
محققان عامل مهمي را يافته‌اند که در نحوه‌ي عملکرد گروهي از «کلي سين‌ها» که با تخريب «اسيد نوکلئيک» سلول‌ها باعث مرگ آن‌ها مي شوند، دخالت دارد.
گرچه اکثر پروتئين‌ها ساختار تاخورده و چندلايه‌اي دارند فقط قسمتي از کلي‌سين‌ها به اين صورت است.
دانشمندان دريافته‌اند که بخش صاف ساختار «کلي سين»، راه آن را به يک باکتري غير هدف باز کرده، فرايند مهمي فراهم مي سازد که دفاع سلول را کم كرده امکان ورود «توکسين» را مهيا مي‌كند.
به گفته‌ي اين محققان، مقاومت «آنتي بيوتيکي» در سراسر جهان رو به افزايش است. شناخت نحوه‌ي تکامل باکتري‌ها براي کشتن يکديگر به‌کمک «توکسين‌هاي پروتئيني» به يافتن روش‌هاي جديدتري براي توليد آنتي بيوتيک‌هاي مؤثرتر - که ميکروارگانيسم‌هاي خاص را هدف قرار دهند - کمک مي‌کند.
|
|
|
|
|
|
كنفرانس «كشت بافت گياهي، و «تكنولوژي كشاورزي» آسيا و اقيانوسيه بهمن 1385 در مالزي |
|
01/06/1385 |
كنفرانس «كشت بافت گياهي، و «تكنولوژي كشاورزي» آسيا و اقيانوسيه بهمن 1385 در كوالالامپور مالزي برگزار مي‌شود.
به‌گزارش سرويس خبري ژنتيك و بيوتكنولوژي ايران، محورهاي كنفرانس مذكور از يكشنبه 8 بهمن (28 ژانويه) تا پنجشنبه 12 بهمن (1 فوريه) سال 1385 (2007 ميلادي) كه با شعار: «بيوتكنولوژي براي تغذيه بهتر، سلامتي و كيفيت زندگي» برگزار مي‌شود، عبارتند از: «كشت سلول و بافت گياهي»، «بيوتكنولوژي كشاورزي»، «بيوتكنولوژي دام و آبزيان»، «بيوتكنولوژي در باغباني و جنگلداري»، «علوم دارويي و محصولات سلامتي»، «بيوتكنولوژي محيط زيست»، «بيوتكنولوژي صنعتي»، «تنوع زيستي و بيوپروسپكتينگ»، «بيوانفورماتيك و سيستم بيولوژي» و «امنيت زيستي، اخلاق زيستي و سياست‌گزاري بيوتكنولوژي».
براساس اين گزارش، كمك‌هزينه‌ي سفر براي محققين و پژوهشگران جوان پرداخت خواهد شد.
اين گزارش مي‌افزايد: مهلت ارسال «چكيده مقالات»، «پذيرش چكيده مقالات»، «ثبت‌نام» و «لغو ثبت‌نام با عودت نصف هزينه» به‌ترتيب عبارتند از: 9 آبان (31 اكتبر)، 9 آذر (30 نوامبر)، 10 آبان (1 نوامبر) و اول دي (22 دسامبر).
علاقمندان براي كسب اطلاعات بيش‌تر مي‌توانند به وب‌سايت كنفرانس به‌نشاني ذيل مراجعه كنند:
http://ns.aimst.edu.my/apacpa2007/
|
|
|
|
|
|
«فولرين‌هاي پايدار»، عوامل تصويربرداري MRI قدرتمند |
|
01/06/1385 |
«فولرين‌ها» به‌عنوان حامل‌هاي متنوع و مستعد در «رسانش داروها» و ديگر «مولکول‌هاي مفيد طبي» به «سلول‌هاي سرطاني» معروفند. با نزديک‌تر شدن وعده به واقعيت، محققان «مؤسسه‌ي بين‌المللي سرطان» دانشگاه دولتي «ويرجينا»، عامل تصويربرداري جديدي توسعه دادند که 40 برابر از سيگنال‌هاي تصويربرداري مغناطيسي (MRI) امروزي - که در کلينيک‌هاي انساني استفاده مي‌شود - قوي‌تر است.
به‌گزارش سايت خبري «ستاد ويژه‌ي توسعه‌ي فناوري نانو» به‌نقل از مجله‌ي «راديولوژي» (Radiology)، اين تيم به سرپرستي دکتر «پانوس فاتوروس» (Panos Fatouros) و همکارانش نشان دادند «فولرين C80» مي‌توانند به‌عنوان «حصار پايداري براي يون‌هاي گادولينيوم» - عنصر کليدي عامل‌هاي تباين MRI - عمل مي‌کند.
گادولينيوم «سمي» مي‌باشد بنابراين ايجاد يک «چارچوب پايدار براي رسانش» آن در بدن امري بحراني به‌شمار مي‌رود. چگونگي قرار گرفتن «گادولينيوم» در «فولرين»، شرايط فيزيکي بهينه‌اي فراهم مي‌آورد که گادولينيوم مي‌تواند با ميدان مغناطيسي در تعامل باشد و اين کار موجب تقويت سيگنال مي‌شود.
هم‌چنين اين محققان روش‌هاي به‌کار رفته براي تبديل «فولرين حامل گادولينيوم» به «انواع محلول در آب» را شرح دادند.
در آزمايش‌هاي in Vitro نشان داده شد که «فولرين حاوي گادلينيوم» نه‌تنها سيگنال‌هاي MRI را تقويت مي‌کند بلکه داراي اين ويژگي جالب است که باعث توليد «سيگنال بزرگ‌تر در غلظت‌هاي پايين» است.
هم‌چنين در ادامه، تحقيقات in Vitro در زمينه‌‌ي «تصويربرداري از تومورهاي مغزي» در آزمايش روي حيوانات مشخص شد اين عامل در «غلظت‌هاي پايين» به‌مراتب بهتر از «غلظت‌هاي بالا» عمل مي‌کند.
به‌علاوه آزمايش‌هاي اخير نشان داد که عوامل تصويربرداري مبتني بر فولرين، بيش‌تر از عامل‌هاي تباين گادولينيوم در تومور باقي مي‌ماند و در نتيجه «محدوده‌ي رشد تومور» بهتر تشخيص داده مي‌شود.
اين محققان عنوان کردند روشي که آن‌ها براي توليد عامل گادولينيوم استفاده کردند مي‌تواند در توليد «فولرين حامل فلزات مفيد درماني» مانند: «لوتيتيوم»، «تربيوم» يا «هولميوم» نيز به‌کار گرفته شود. «فولرين» حاوي ترکيب «گادولينيوم، تربيوم» به‌عنوان نمونه، مي‌تواند هم‌زمان از تومور تصويربرداري کرده و نيز «دوز کشنده» از «ماده‌ي راديواکتيو» را به «سلول‌هاي تومور» برساند.
در ادامه اين محققان توضيح دادند تا زماني‌که اتم‌هاي فلز «به‌صورت پايدار» درون فولرين قرار مي‌گيرند ممکن است ويژگي‌هاي دارويي فرمول‌هاي مختلف تغيير نکند. اين مزيت موجب «تسريع در کار پيشرفت درماني» از طريق عوامل مبتني بر خانواده‌ي فولرين خواهد شد.
علاقمندان براي اطلاع از جزويات اين کار به‌مقاله با عنوان ذيل مراجعه فرمايند:
" In Vitro and in Vivo Imaging Studies of a New Endohedral Metallofullerene Nanoparticle " در مجله‌ي «راديولوژي» (Radiology) آمده است.
|
|
|
|
|
|
دانشمندي كه نامي به‌صلابت تمدن ايراني از خود به‌جاي گذاشت |
|
01/06/1385 |
امروز اول شهريور سالروز تولد «ابوعلي حسين ابن عبدالله ابن سينا» معروف به «ابن سينا» پزشك، فيلسوف و دانشمند بزرگ ايراني است.
وي در سال ۳۷۰ هجري قمري در دهي به نام «خورميثن» در نزديكي «بخارا» چشم به‌جهان گشود.
شركت در جلسه‌هاي بحث اسماعيليان از دوران كودكي، به‌واسطه پدر كه از پيروان آن‌ها بود، «بوعلي» را خيلي زود با مباحث و دانش‌هاي مختلف زمان خود آشنا ساخت.
استعداد وي در فراگيري علوم، پدر را بر آن داشت تا به‌توصيه‌ي يكي از استادان وي، «بوعلي» را به‌جز تعليم و دانش‌اندوزي به‌كار ديگري مشغول نكند و چنين شد كه وي به‌دليل نبوغ خود در ابتداي جواني در علوم مختلف زمان خود از جمله «طب» مهارت يافت.
تا آن‌جا كه پادشاه بخارا، «نوح ابن منصور» (كه از سال ۳۶۶ تا ۳۸۷ هجري قمري حكومت كرد) به‌علت بيماري، وي را به‌نزد خود خواند و «ابن سينا» از اين راه به كتابخانه‌ي عظيم دربار ساماني دست يافت.
«بوعلي سينا» در شرح حالي كه خود نگاشته است درباره‌ي منابع آن كتابخانه مي‌گويد: «هر چه از آن‌ها را كه بدان نياز داشتم، خواستم و كتاب‌هايي يافتم كه نام آن‌ها به بسياري از مردم نرسيده بود و من هم پيش از آن نديده بودم و پس از آن هم نديدم. پس اين كتاب‌ها را خواندم و از آن‌ها سود برداشتم و اندازه‌ي هر مردي را در دانش دريافتم و چون به سن هجده سالگي رسيدم از همه‌ي اين دانش‌ها فارغ آمدم».
به اين ترتيب «بوعلي سينا» در علوم مختلف از جمله: «حكمت»، «منطق» و «رياضيات» - كه خود شامل عدد، هندسه، نجوم و موسيقي بود - تسلط يافت.
وي با وجود پرداختن به كار سياست در دربار «منصور»، پادشاه ساماني و دستيابي مقام وزارت «ابوطاهر شمس‌الدوله‌ي ديلمي» و نيز درگير شدن با مشكلات ناشي از كشمكش امرا - كه سفرهاي متعدد و حبس چند ماهه‌ي وي توسط «تاج‌الملك» حاكم همدان را به‌دنبال داشت - بيش از صدها جلد كتاب و تعداد بسياري رساله نگاشته كه هريك با توجه به زمان و احوال او به‌رشته‌ي تحرير درآمده است.
«بوعلي سينا» وقتي در دربار امير بود و آسايش كافي داشت و دسترسي‌اش به كتب ميسر بود به نوشتن كتاب «قانون» در پزشكي يا دائره‌المعارف بزرگ فلسفي خود كتاب «شفا» مشغول مي‌شد.
اما در هنگام سفر فقط يادداشت‌ها و رساله‌هاي كوچك مي‌نگاشت. در زندان به نظم اشعار مي‌پرداخت و يا تأملات ديني را با اسلوبي كه خالي از جمال نباشد، مقيد مي‌كرد.
از ميان تأليفات ابن سينا، «شفا» در فلسفه و «قانون» در پزشكي شهرتي جهاني يافته است.
كتاب شفا در هجده جلد در بخش‌هاي علوم و فلسفه يعني: منطق، رياضي، طبيعيات و الهيات نوشته شده است.
منطق شفا امروز نيز هم‌چنان به‌عنوان يكي از معتبرترين كتب منطق اسلامي مطرح است و طبيعيات و الهيات آن هنوز مورد توجه علاقمندان است.
كتاب «قانون» نيز كه تا قرن‌ها از مهم‌ترين كتب پزشكي به‌شمار مي‌رفت شامل مطالبي درباره‌ي قوانين كلي طب، داروهاي تركيبي و غيرتركيبي و امراض مختلف است.
اين كتاب در قرن دوازدهم ميلادي همراه با آغاز نهضت ترجمه به زبان‌هاي لاتين ترجمه شد و تا امروز به‌زبان‌هاي انگليسي، فرانسه و آلماني نيز برگردانده شده است.
«قانون» كه مجموعه‌ي مدوني از كل دانش طبي باستاني و اسلامي است به‌عنوان متن درسي پزشكي در دانشگاه‌هاي اروپايي مورد استفاده قرار مي‌گرفت و تا سال ۱۶۵۰ ميلادي در كنار آثار «جالينوس» و «موندينو» در دانشگاه‌هاي «لوون» و «مون پليه» تدريس مي‌شد.
«ابن سينا» به‌واسطه‌ي عقل منطقي و نظام‌يافته‌اش كه حتي در طب نيز تلاش داشت مداوا را تا سرحد امكان تابع قواعد رياضي سازد، تسلط بر فلسفه را كمال براي يك دانشمند مي‌دانست.
تأثير آراي فلسفي ابن سينا هم‌چون آموزه‌هاي طبي او به‌جز در قلمرو اسلامي در اروپا نيز امري قطعي است.
«ابوعلي سينا» در سال ۴۲۸ هجري قمري زماني كه تنها ۵۸ سال داشت در حالي رخت از جهان بربست كه با اداي دين خود به دانش بشري، نامي به‌صلابت تمدن ايراني از خود به‌جاي گذاشت.
|
|
|
|
|
|
كنفرانس سراسري و دومين كنفرانس بين‌المللي زيست‌شناسي ايران برگزار مي‌شود |
|
01/06/1385 |
انجمن زيست‌شناسي ايران با همكاري دانشگاه تربيت مدرس، چهاردهمين كنفرانس سراسري و دومين كنفرانس بين‌المللي زيست‌شناسي ايران را 7،8 و 9 شهريور در دانشگاه تربيت مدرس برگزار مي‌كند.
به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، «علوم گياهي»، «علوم جانوري»، «ميكروبيولوژي»، «بيوشيمي»، «بيوفيزيك»، «ژنتيك سلولي و مولكولي»، «بيوتكنولوژي»، «نانوتكنولوژي»، «دام و آبزيان و محيط‌زيست» از محورهاي علمي اين همايش هستند.
|
|
|
|
|
|
چهاردهمين كنفرانس سراسري و دومين كنفرانس بين‌المللي زيست‌شناسي ايران برگزار مي‌شود |
|
01/06/1385 |
انجمن زيست‌شناسي ايران با همكاري دانشگاه تربيت مدرس، چهاردهمين كنفرانس سراسري و دومين كنفرانس بين‌المللي زيست‌شناسي ايران را 7،8 و 9 شهريور در دانشگاه تربيت مدرس برگزار مي‌كند.
به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، «علوم گياهي»، «علوم جانوري»، «ميكروبيولوژي»، «بيوشيمي»، «بيوفيزيك»، «ژنتيك سلولي و مولكولي»، «بيوتكنولوژي»، «نانوتكنولوژي»، «دام و آبزيان و محيط‌زيست» از محورهاي علمي اين همايش هستند.
علاقمندان براي كسب اطلاعات بيش‌تر با دبيرخانه‌ي كنفرانس به‌نشاني ذيل مراجعه فرمايند:
نشاني: تهران - جلال آل احمد - پل نصر - دانشگاه تربيت مدرس - دانشکده علوم پايه - دبيرخانه کنفرانس - اتاق 612
صندوق پستي : 175-14115 - نمابر : 4453-88011001
وب‌سايت: IBC2006@modares.ac.ir
|
|
|
|
|
|
به‌مناسبت اعياد مبارک ماه رجب و شعبان، بازديد از موزه‌ي حيات وحش دارآباد و مرکز علوم و ستاره‌شناسي تهران رايگان است |
|
31/05/1385 |
به‌مناسبت اعياد مبارک ماه رجب و شعبان بازديد عموم شهروندان از موزه‌ي طبيعت و حيات وحش ايران (دارآباد) و مرکز علوم و ستاره‌شناسي تهران رايگان است.
به‌گزارش باشگاه خبرنگاران دانشجويي ايران (ايسکانيوز)، در راستاي اجراي اين طرح علاقه‌مندان مي‌توانند به‌غير از روزهاي شنبه از سالن‌هاي حيوان‌هاي خشک شده، زمين‌شناسي، پروانه‌ها و محوطه‌ي باز موزه‌ي دارآباد و حيوانات زنده‌ي آن بازديد کنند.
مرکز علوم و ستاره شناسي تهران نيز به‌غير از روزهاي جمعه، آماده‌ي ارائه‌ي خدمات و بازديد از سالن‌هاي فيزيک، شيمي، آسمان‌نما و کهکشان و رصد به علاقه‌مندان است.
علاقه‌مندان مي‌توانند از سي و يکم مرداد تا دوم مهر 1385 به‌صورت رايگان از اين مراکز بازديد و يا جهت اطلاع بيش‌تر با شماره تلفن: 022290002 موزه‌ي طبيعت و حيات‌وحش دارآباد و مرکز علوم و ستاره‌شناسي تهران به‌شماره‌ي: 22292246 تماس حاصل نمايند.
|
|
|
|
|
|
هر چهار هفته سيميليون سلول بويايي جديد در بدن ساخته مي‌شود |
|
29/05/1385 |
براساس تحقيقات انجام شده هر چهار هفته سيميليون سلول بويايي جديد در بدن ساخته مي‌شود.
به‌گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، به‌نقل از «دويچه وله»، براساس بررسي‌هاي انجام شده هرچند كه در مورد قوه‌ي بويايي كم‌تر از قوه‌ي «بينايي» و «شنوايي» تحقيق شده اما اين حس هم همانند چهار حس ديگر كمك مي‌كند تا ما دنياي اطرافمان را بهتر درك كنيم؛ مثلاً: وقتي بوي گاز مي‌آيد و يا كابل تلويزيون آتش گرفته يا غذاي سوخته خانه را پر كرده و يا وقتي چله‌ي تابستان مي‌خواهيد سوار اتوبوس پر از مسافر شويد.
دانسته‌هاي علم پزشكي نيز در مورد قوه‌ي بويايي كم‌تر از ساير حواس است در اين مورد كم‌تر تحقيق مي‌شود.
بوشناسي دانشي است كه عمر آن به 15 سال هم نمي‌رسد و در اين ميان محققان آلماني و آمريكايي پيشتازند.
پروفسور «هاينتس برير» (Heinz Breer) استاد دانشگاه اشتوتكارت آلمان، يكي از محققان اين زمينه است كه مي‌گويد: «خيلي از چيزها مثلاً: چگونگي تست طعم كافه يا تهيه‌ي غذاهاي آماده هم‌چنان مورد بحث خواهد بود. منظورم مسائلي است كه به كيفيت مربوط مي‌شود؛ باز هم آدم‌ها زمان تصميم‌گيري به قوه‌ي بويايي‌شان اطمينان مي‌كنند و با توجه به تجربه‌هايشان در مورد كيفيت خوراكي‌ها تصميم مي‌گيرند».
خوب يعني اين‌كه هر چه كه مزه خوبي دارد، خوشبو است و يا برعكس چون خوشبو است خوشمزه است.
سلول‌هاي بويايي كه مخاط بيني قرار دارند گيرنده ملكول‌هايي بو هستند كه وارد بيني مي‌شوند. هركدام از ما حدود ۳۵۰ نوع مختلف از اين گيرنده‌ها داريم اما اين مفهومش اين نيست كه هم‌زمان ۳۵۰ نوع مختلف بو را تشخيص مي‌دهيم بلكه بسياري از اين گيرنده‌ها مكمل يكديگرند؛ به‌دليل اين‌كه ذره‌هاي بويايي بسيار پيچيده هستند.
هر بو از ذره‌هاي مختلفي تشكيل شده كه تركيب آن‌ها با هم يك بوي مشخص مي‌دهد. در نتيجه، گيرنده‌هاي بويايي مختلفي نياز است تا يك بو تجزيه و تحليل و سپس تشخيص داده شود.
«پروفسور برير» مي‌گويد: «وقتي ما يك ماده‌ي بودار را بررسي مي‌كنيم، مي‌بينيم كه با يك گيرنده قابل‌تشخيص نيست بلكه يك‌دسته گيرنده با هم اين بو را شناسايي مي‌كنند. گيرنده‌هاي بويايي گروه‌بندي شده‌اند يعني يك گروه مشخص از گيرنده‌ها براي تشخيص بو با هم فعال مي‌شود».
سلول‌هاي عصبي كه احساسات را تجزيه و تحليل مي‌كنند – مثل: سلول‌هاي «اعصاب مركزي» مربوط به «حس شنوايي» و يا «بينايي» - در مغز يا ستون فقرات قرار دارند يعني در مكان‌هاي امني كه حفاظ استخواني دارد. اما سلول‌هاي «عصبي بويايي» درون مخاط بيني قرار گرفته‌اند و در ارتباط مستقيم با محيط هستند و به‌همين علت است كه هنگام زكام به‌علت تخريب سلول‌هاي بويايي، حس بويايي كاهش پيدا مي‌كند.
اما جاي نگراني نيست چرا كه اين سلول‌ها هر چهار هفته يك‌بار نوسازي مي‌شوند و هر چهار هفته نزديك به 30 ميليون سلول بويايي جديد ساخته مي‌شود.
اين سلول‌ها قدرت تشخيص هزاران تركيب مختلف بويايي را دارند. در واقع سلول‌هاي بويايي مانند حروف الفبا هستند مثلاً با ۳۲ حرف الفباي زبان فارسي و چند كلاس سواد مي‌توان صدها كلمه را از هم تشخيص داد. گيرنده‌هاي بويايي هم هنگام شناسايي بو همين‌گونه عمل مي‌كنند. البته پس از تشخيص بو، اطلاعات مربوط به آن به مغز مخابره مي‌شود؛ مثلاً متوجه مي‌شويم كه بوي تخممرغ گنديده مي‌آيد.
«پروفسور برير» و تيم تحقيقاتي‌اش اكنون روي پروژه‌ي جديدي كار مي‌كنند يعني اين‌كه چگونه بو و طعم با هم مرتبط مي‌شوند.
وي مي‌گويد: شكي نيست كه وقتي خيلي گرسنه هستيد، بوي غذا را خوش‌تر از زماني كه سير هستيد احساس مي‌كنيد. اين مسأله از نظر علمي هم توجيه‌پذير است چون گيرنده‌ها در اين شرايط حساس ترند.
پس اين‌طوري است كه هر چه كه خوشبو است خوشمزه هم هست؛ مثلاً: مزه‌ي تخممرغ گنديده را كسي امتحان نمي‌كند اما بوي نان تازه اشتهابرانگيز است.
ارتباط ميان طعم و بو نتيجه‌ي همكاري هر دو حس چشايي و بويايي است و تنها با زبان نمي‌توان تشخيص داد كه غذا چه طعمي مي‌دهد و اين مسأله را حتماً زمان سرماخوردگي تجربه كرده‌ايد و در اين حالت هر چه مي‌خوريد، مزه نمي‌دهد.
بدون قوه‌ي بويايي، تشخيص طعم بسياري از خوراكي‌ها ممكن نخواهد بود. مثل: تشخيص طعم وانيلي، طعم نعنا، قوه، چاي و صدها طعم مختلف ديگر كه تشخيص آن‌ها تنها با گيرنده‌هاي شيريني و شوري و ترشي و تلخي قوه‌ي چشايي مقدور نيست.
|
|
|
|
|
| |
| آرشيو اخبار |
|
|
|
افراد آنلاين:
44
بازديد امروز:
36
كل بازديدها:
154178 |
|
|
|
|
|
| © Copyright 2004, Roshd Biology Olympiad Website, All rights reserved. |
|